ดีปลี สมุนไพรเก่าแก่ที่มี หลักฐานการจดบันทึกกว่า 4,000 ปี มีสรรพคุณบำรุงไฟธาตุในการย่อยอาหาร บรรเทาอาการลมเบ่งในมดลูก ลมค้างในลำไส้ รวมถึงอาการกำเริบของเสมหะและลมปอด ในประเทศไทยนิยมใช้เป็นเครื่องเทศแทนพริกหรือพริกไทย พบได้มากทางภาคใต้และภาคเหนือ
ผลของดีปลี นิยมเรียกว่า ดอกดีปลี เป็นช่อทรงกระบอก คล้ายดอกชะพลู ผลอ่อนสีเขียว เมื่อแก่จะกลายเป็นสีแดงส้ม มีกลิ่นฉุน รสเผ็ดร้อน ขมปร่า นิยมเก็บผลมาใช้เมื่อเริ่มเป็นสีน้ำตาลแล้วนำมาตากให้แห้ง
ผลดีปลีสุกตากแห้ง นิยมใช้เป็นเครื่องเทศทำอาหารพวก แกงเผ็ด แกงคั่ว ลาบ ช่วยดับกลิ่นคาวได้ชะงัด ถือว่าเป็นเครื่องปรุงที่สำคัญ
ประโยชน์ทางยาของผลดีปลี
โดยภาพรวม ผลดีปลี แก้ปัถวีธาตุพิการ แก้ท้องร่วง ขับลมในลำไส้ แก้หืด แก้ไอ แก้ลมวิงเวียน แก้ริดสีดวงทวารหนัก แก้คุดทะราด ช่วยให้เจริญอาหาร แก้หลอดลมอักเสบ แก้โรคนอนไม่หลับ แก้ลมบ้าหมู ขับน้ำดีในกรณีที่มีการอุดตันของท่อน้ำดี ขับระดู ขับพยาธิ และใช้ภายนอก แก้ปวดกล้ามเนื้อ รักษาอาการอักเสบ
ต่อไปเราจะมาเจาะลึกสรรพคุณทางยาของผลดีปลีให้ลึกลงไปอีก ตามอ่านกันเลยจ้า
ตามตำรายาไทย
- ใช้ขับลม ลดอาการไอ ระคายคอจากเสมหะ ลดอาการท้องอืดท้องเฟ้อ แน่นจุกเสียด
-บำรุงไฟธาตุ แก้ปวดท้อง แก้คลื่นไส้อาเจียน แก้ตับพิการ แก้ท้องร่วง
-ใช้เป็นยาแก้โรคเกี่ยวกับทางเดินหายใจ เช่น ขับเสมหะ แก้หืด แก้หลอดลมอักเสบ แก้ลมวิงเวียน
-ใช้เป็นยาระงับแก้อาการนอนไม่หลับ
-เป็นยาขับน้ำดี เมื่อมีอาการอุดตันของท่อน้ำดี
-เป็นยาขับระดูและทำให้แท้งลูก
-เป็นยาขับพยาธิในท้อง
-แก้ริดสีดวงทวาร
-แก้อักเสบ ฝนเอาน้ำทาแก้ฟก บวม ใส่ฟันแก้ปวดฟัน
-ใช้เป็นยาภายนอกสำหรับบรรเทาอาการปวดกล้ามเนื้อ
ตามตำรายาแผนโบราณ
-ใช้แก้อัมพาต แก้เส้นปัตตะฆาต แก้เส้นอัมพฤกษ์
-ใช้แก้คุดทะราดให้ปิดธาตุ แก้โรคหลอดลมอักเสบ
-เป็นยาขับระดู ขับให้รกออกง่ายภายหลังคลอดบุตรและใช้เวลาโลหิตตกมาก
-ใช้ขับลม ขับลมให้กระจาย ขับผายลม แก้ลม ขับลมในลำไส้
-เป็นยาธาตุ แก้ธาตุพิการ แก้ธาตุไม่ปกติ แก้ปัถวีธาตุพิการ
-บำรุงร่างกาย ทำให้เจริญอาหาร เจริญไฟธาตุ
พิกัดยาไทย
ดีปลีจัดอยู่ใน “พิกัดตรีกฎก” แปลว่าของที่มีรสร้อน 3 อย่าง เป็นพิกัดยาที่ประกอบด้วยเครื่องยา 3 อย่าง ในปริมาณเสมอกัน คือ ดีปลี พริกไทยและขิงแห้ง มีสรรพคุณแก้โรคที่เกิดจากวาตะ(ลม) เสมหะและปิตตะ(ดี) ในกองธาตุ กองฤดู กองอายุ และกองสมุฎฐาน
พิกัดตรีสันนิบาตผล(ตรีสัพโลหิตผล) คือ การจำกัดตัวยาแก้ไขสันนิบาต 3 อย่าง คือ ผลดีปลี รากพริกไทย และรากกระเพราแดง มีสรรพคุณแก้ไข้สันนิบาต แก้ในกองลม บำรุงธาตุ
พิกัดตัวยาเผ็ดร้อน 6 ชนิด คือ การจำกัดจำนวนตัวยาเผ็ดร้อน 6 ชนิด ได้แก่ ดีปลี พริกไทย ผลผักชีลา ใบแมงลัก ผลกระวาน ใบโหระพา มีสรรพคุณแก้ลมจุกเสียด ช้ำบวม ช่วยย่อยอาหาร
ตำรายาพระโอสถพระนารายณ์ ปรากฏตำรับ “ยาอาภิสะ” มีดีปลีเป็นองค์หลักร่วมกับสมุนไพรอื่นอีกหลายชนิด มีสรรพคุณแก้ริดสีดวง ไอ ผอมแห้ง แก้เสมหะในทรวงอกและลำคอ
ขนาดและวิธีใช้ยา
1.แก้อาการท้องอืด ท้องเฟ้อ ปวดท้อง และแก้อาการอาเจียนคลื่นไส้ อาเจียนที่เกิดจากธาตุไม่ปกติ
โดยใช้ผลดีปลีแก่แห้ง 1 กำมือ (ประมาณ 10-12 ผล) เติมน้ำ 2 ถ้วยแก้ว ต้ม 10-15 นาที ดื่มแต่น้ำวันละ 3 ครั้ง หลังอาหาร
- แก้อาการไอ และขับเสมหะ
โดยใช้ผลแก่แห้ง ประมาณครึ่งผล ฝนกับน้ำมะนาวแทรกเกลือเล็กน้อย กวาดคอ หรือจิบบ่อยๆ ให้เติมน้ำพอควร
ข้อควรระวัง
-ไม่ควรบริโภคปริมาณมากเกินไป จะทำให้กระเพาะอาหารอักเสบ แสบทวารเวลาถ่าย
-คนมีไข้ไม่ควรกิน จะทำให้ร้อนใน
-หญิงมีครรภ์ห้ามกิน เพราะอาจทำให้แท้งได้
หากอ่านบทความนี้แล้วต้องการหา ดีปลี ไปใช้
สามารถติดต่อสอบถาม สั่งซื้อได้ทางไลน์
Line ID : @JONDEESHOP (มี@ด้านหน้า)
คลิกเพิ่มเพื่อนที่ => bit.ly/linejondeeshop
หรือไปที่แอพไลน์ => เพิ่มเพื่อน => เพิ่มโดย id ได้เลยยยยยยย
รหัส 1985 ดีปลี 100 กรัม ทุน 15 บาท ขาย 16 บาท
ราคาอัพเดท ณ วันที่ 09/09/63
ราคาอาจมีการเปลี่ยนแปลงได้ กรุณารอยืนยันจากทางร้านก่อนเสมอ
บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้เผยแพร่ความรู้และภูมิปัญญาให้ผู้อ่านได้รู้จักมากยิ่งขึ้น มิได้เป็นบทความทางการแพทย์ หากต้องการหวังผลทางรักษา ควรปรึกษาแพทย์นะจ๊ะ (แพทย์นี้ก็มีหลายแผนจ้า ทั้งแพทย์แผนไทย แพทย์แผนจีน แพทย์แผนปัจจุบัน เป็นต้นจ้า)
ขอขอบคุณข้อมูลจาก
ฐานข้อมูลเครื่องยาสมุนไพร คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี
http://www.thaicrudedrug.com/main.php?action=viewpage&pid=58
ศูนย์สนเทศภาคเหนือ สำนักหอสมุด มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
http://library.cmu.ac.th/ntic/lannafood/detail_ingredient.php?id_ingredient=185
medthai
https://medthai.com/%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%9B%E0%B8%A5%E0%B8%B5/
